Antykoncepcja nie tylko negatywnie wpływa na zdrowie kobiet ją stosujących, ale bywa zawodna. I to częściej niż się powszechnie wydaje.
Czasopismo „Contraception” (vol. 83, 2011) opisuje badanie przeprowadzone na podstawie danych uzyskanych w wyniku dwóch kolejnych ogólnonarodowych amerykańskich analiz z zakresu rozwoju rodziny danych, a dotyczące faktycznej skuteczności antykoncepcji. Naukowcy zbadali, ile kobiet w pierwszym roku stosowania metody antykoncepcyjnej zaszło w ciążę. Analizując dane, oszacowali oni, ze ryzyko zajścia w nieplanowaną ciążę po roku stosowania danej metody antykoncepcyjnej wynosi w przypadku: środków pleminkobójczych – 28 procent; prezerwatyw – 18 procent; pigułek antykoncepcyjnych, plastrów antykoncepcyjnych i krążków dopochwowych – 9 procent; wczesnoporonnych wkładek wczesnoporonnych – 02-08 proc.
Inne badanie opisuje „Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine” (vol. 149, 1999). Dotyczy ono 166 aktywnych seksualnie nastolatek w wieku 12-18 lat. 54 z nich stosowało implanty antykoncepcyjne, 64 – pigułki, 48 – prezerwatywy. Po 6 miesiącach ponownie zbadano tę grupę nastolatek. Okazało się, że pomimo porównywalnej aktywności seksualnej użytkowniczek różnych metod, procent zawodności był różny. W ciążę zaszła jedna nastolatka stosująca implanty (2%), 13 stosujących antykoncepcję doustną (20%) i 8, które stosowały inną metodę antykoncepcyjną (17%). W tej grupie – niezależnie od stosowanej metody antykoncepcyjnej – 30 nastolatek zapadło na choroby przenoszone drogą płciową.
„Family Planning Perspectives” donosi, że 47 procent nieletnich niezamężnych kobiet mieszkających razem z partnerem doświadcza zawodności środka antykoncepcyjnego.
„British Medical Journal” (vol. 312, 1999) przytoczył wyniki badań kliniki planowania rodziny w Menchesterze. Okazuje się, że „52% respondentów doświadczyło pęknięcia prezerwatywy w ciągu trzech miesięcy przed badaniem”. Wynik ten zaszokował nawet pracowników kliniki: „Byliśmy zaskoczeni odkryciem, jak często nasi klienci doświadczają „wypadków”, nawet ci, którzy wyraźnie polegali na prezerwatywach jako wybranej przez siebie metodzie antykoncepcji”.
„Obstetrics and Gynecology” podaje jeszcze inne dane. „W Stanach Zjednoczonych 60% wszystkich ciąż, czyli 3,1 mln rocznie, to ciąże nieplanowane. Do 47% z tych nieplanowanych ciąż dochodzi mimo stosowania antykoncepcji”.
Z badania przeprowadzonego na uniwersytecie Princeton (badaniu poddano 10 847 kobiet w wieku 15-44 lata) wynika, że „statystyczna kobieta używająca odwracalnych metod antykoncepcyjnych doświadczy 1,8 razy zawodności środka antykoncepcyjnego w ciągu całego swojego życia” („Family Planning Perspectives”, vol. 31, 1999).
Z czego wynika tak duża nieskuteczność antykoncepcji?
W przypadku prezerwatyw – z wad wynikających z produkcji, a w przypadku pigułek zazwyczaj z powodu tzw. czynnika ludzkiego. Wśród 103 pacjentek kliniki Planned Parenthood w Bostonie przeprowadzono badanie, które pokazało, że średnio 4,7 razy w ciągu cyklu kobiety zapominały zażyć pigułki. Z kolei w Hiszpanii zebrano dane dotyczące 27 028 kobiet. Wynika z nich, że brak konsekwencji w stosowaniu antykoncepcji stwierdzono w przypadku 715 kobiet zażywających pigułki, 32% stosujących plastry antykoncepcyjne oraz 21,6% stosujących krążki dopochwowe. Warto także pamiętać, że ryzyko zawodności antykoncepcji jest wyższe w przypadku kobiet, które cierpią na otyłość.
Amerykańscy naukowcy oszacowali, że koszty medyczne nieplanowanych ciąż (np. koszty aborcji czy ciąży pozamacicznej) wynikłych z niewłaściwego stosowania środków antykoncepcyjnych wynoszą ponad 2 mld dolarów rocznie.
(Na podstawie: „Ekologia prokreacji. Vademecum, Kraków 2016)
